ارتز زانو چیست؟ (کاربرد و درمان ارتز زانو)

ارتز ها وسایل های کمکی هستند که از آن ها به جهت بازگرداندن توانایی های از دست رفته استفاده می شود.عموما ارتز ها به سه دسته تقسیم می شوند که شامل: ارتز های اندام فوقانی، ارتز های اندام تحتانی و ارتز های نخاعی می باشند.

ارتز زانو چیست

ارتز زانو یا بریس زانو وسیله‌ای است که برای بهبود و اصلاح عملکرد زانو به‌کار می‌رود. این وسیله می‌تواند التهاب، تورم و حرکات ناگهانی را کاهش دهد و احساس راحتی بیشتری به فرد بدهد. همچنین برای کنترل ضعف و بهبود نواحی تغییر شکل یافته بدن مؤثر است. ارتز زانو، بخشی از ارتز اندام‌های تحتانی است که به دو دسته ارتز بالای زانو و ارتز زیر زانو تقسیم می‌شود.

دیگر ارتزهای اندام‌های تحتانی شامل ارتز لگن، ارتز مچ پا، کفش و کفی طبی هستند، در حالی که ارتزهای اندام‌های فوقانی شامل ارتز دست، آرنج، شانه، ستون فقرات، و سر و گردن می‌باشند.

انواع ارتز زانو

شامل مدل‌های مختلفی هستند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. این ارتزها به ایجاد ثبات در مفصل زانو کمک کرده و برای درمان پارگی و کشیدگی رباط و همچنین ترمیم و بازسازی اندام مورد استفاده قرار می‌گیرند. آسیب به رباط‌ها ممکن است باعث حرکات غیرطبیعی و غیرارادی در زانو شود، بنابراین از ارتزها برای تثبیت این حرکات استفاده می‌شود. در ادامه به برخی از انواع ارتز زانو اشاره می‌کنیم:

1. بریس‌های کاهنده فشار: این بریس‌ها مشابه بریس‌های کاربردی عمل می‌کنند، با این تفاوت که قادر به کاهش فشار روی زانو هستند. کاهش فشار از ساییدگی استخوان‌ها و بروز درد و تورم جلوگیری می‌کند و به فرد امکان می‌دهد فعالیت‌های روزانه خود را راحت‌تر انجام دهد.
2. بریس کنترل دامنه حرکت: این نوع بریس که با نام بریس لولا‌دار نیز شناخته می‌شود، از مواد نئوپرن غیرلاتکسی ساخته شده و دارای لولاهایی برای تثبیت زانو است. این بریس‌ها خطر ابتلا به آرتروز شدید را کاهش داده و به تثبیت بخش جلو و طرفین زانو در هنگام فعالیت‌های روزانه کمک می‌کنند.
3. بریس نگه‌دارنده کشکک زانو: این ارتز‌ها دارای لولا و پدهای اضافی برای حمایت از کشکک زانو هستند و از انحراف کشکک جلوگیری می‌کنند.
4. زانو‌بند کشی: این زانو‌بندها از مواد نئوپرن یا مواد کشسان تهیه می‌شوند. برخی از آنها دارای حالت کشسانی برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر هستند.

استفاده از هر یک از این ارتزها بسته به نوع و شدت آسیب‌دیدگی توسط پزشک توصیه می‌شود.

فرآیند ساخت و طراحی ارتز زانو شامل مراحل مختلفی است که برای اطمینان از عملکرد بهینه و تناسب دقیق ارتز با زانوی بیمار انجام می‌شود. در ابتدا، بیمار باید به یک متخصص ماهر مراجعه کند. پس از انجام ارزیابی‌های اولیه توسط متخصص، قالب سه‌بعدی از زانو تهیه می‌شود. این قالب‌گیری می‌تواند زمانی که بیمار روی شکم خوابیده، نشسته یا ایستاده است، انجام شود. متخصص ابتدا مطمئن می‌شود که زانو در حالت صحیح قرار دارد.

طراحی ارتز زانو به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود. پزشکان بر اساس نیازها و اهداف بیمار، بهترین گزینه ارتز را طراحی می‌کنند. ارتز زانو معمولاً دارای مفاصل زانو و یک قاب از جنس رزین فلزی و ترموست است. همچنین، تمامی زانو‌بندها دارای بندهایی هستند که استفاده از ارتز را برای بیمار آسان‌تر می‌کنند.

کاربردهای ارتز زانو

1. بهبود ثبات زانو: ارتز زانو با ایجاد ثبات در مفصل، به کاهش حرکات غیرارادی و غیرطبیعی کمک می‌کند.
2. کاهش درد و تورم: استفاده از ارتزها می‌تواند به کاهش درد و تورم ناشی از آسیب‌های زانو کمک کند.
3. پیشگیری از آسیب‌های بیشتر: با محدود کردن حرکات نادرست زانو، ارتزها از بروز آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری می‌کنند.
4. کمک به بهبود پس از جراحی: ارتز زانو می‌تواند در فرایند بهبود و بازتوانی پس از جراحی زانو مفید باشد.

بیمارانی که از ارتز زانو استفاده می‌کنند باید طبق دستورالعمل‌های خاصی عمل کنند که توسط متخصص به آنها ارائه می‌شود. این دستورالعمل‌ها به منظور اطمینان از استفاده صحیح و جلوگیری از عوارض احتمالی طراحی شده‌اند.

نحوه پوشیدن و نصب ارتز زانو

بسیار ساده است و فرد می‌تواند این کار را به‌راحتی و بدون نیاز به کمک دیگران انجام دهد. برای اولین بار، بهتر است نصب ارتز در مطب پزشک صورت گیرد. پزشک به بیمار نحوه صحیح پوشیدن و درآوردن ارتز را آموزش می‌دهد. پس از این آموزش، بیمار می‌تواند به‌تنهایی ارتز را بپوشد. پزشک معالج همچنین نکاتی را به بیمار یادآوری می‌کند که رعایت آن‌ها برای بهبود کارایی ارتز بسیار مهم است. برخی از این نکات عبارتند از:

1. استفاده در مکان‌های عمومی و محل کار: هنگام رفتن به مکان‌های عمومی مانند مدارس یا محل کار، بیمار باید حتماً بریس زانو خود را بپوشد. این کار به محافظت از زانو در برابر آسیب‌های احتمالی کمک می‌کند.
2. استفاده از لباس‌های آزاد: برای راحتی بیشتر، توصیه می‌شود از لباس‌های آزاد مانند شلوارهای گرم‌کن استفاده شود. این نوع لباس‌ها باعث می‌شوند ارتز به‌درستی در جای خود قرار گیرد و راحت‌تر بتواند عملکرد خود را انجام دهد.
3. نصب محکم و صحیح: ارتز زانو باید به‌خوبی و محکم در جای خود قرار گیرد. هرچه ارتز به مفصل زانو نزدیک‌تر باشد، بهتر عمل می‌کند و از لغزش و پایین آمدن آن جلوگیری می‌شود. نصب صحیح همچنین به ثبات بیشتر زانو کمک می‌کند.
4. استفاده از لباس‌های ورزشی: از آنجا که لباس‌های ورزشی بازتر و دارای خاصیت کشسانی بیشتری هستند، پوشیدن آن‌ها همراه با ارتز زانو راحت‌تر است. این نوع لباس‌ها به بیمار اجازه می‌دهند تا ارتز به‌خوبی در جای خود قرار گیرد و حرکت زانو را محدود نکند.

رعایت این نکات به بیمار کمک می‌کند تا از ارتز زانو به بهترین شکل ممکن استفاده کند و از بروز مشکلات و عوارض جانبی جلوگیری نماید.

مراحل انتخاب ارتز زانو

مراحل انتخاب و نصب ارتز زانو شامل مراحل مختلفی است که برای اطمینان از انتخاب مناسب و استفاده بهینه از ارتز انجام می‌شود. در ادامه، به بررسی این مراحل و نکات کلیدی می‌پردازیم:

مشورت با پزشک

• معاینه و ارزیابی: برای انتخاب مناسب ارتز، ابتدا باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک وضعیت زانو و نوع آسیب را ارزیابی کرده و نیازهای خاص شما را بررسی می‌کند.
• تشخیص نوع آسیب: پزشک تعیین می‌کند که آسیب شما حاد (مانند شکستگی و پارگی) یا مزمن (مانند درد مداوم پس از بهبود آسیب) است. این تشخیص به انتخاب نوع ارتز کمک می‌کند.

انتخاب نوع ارتز

• بی ثباتی درجه یک: برای بی ثباتی خفیف، از بریس‌های نرم و غیرمحکم استفاده می‌شود که پشتیبانی کم و راحتی بیشتری دارند.
• بی ثباتی درجه دو: برای بی ثباتی متوسط، از بریس‌های با قطعات پلاستیکی یا فلزی و تسمه‌های اضافی استفاده می‌شود تا زانو را به‌طور مؤثرتری ثابت نگه دارد.
• بی ثباتی درجه سه: برای بی ثباتی شدید و آسیب‌های مزمن، از بریس‌های لولادار با لولاهای فلزی یا پلاستیکی استفاده می‌شود که فشرده‌سازی و حمایت بیشتری ارائه می‌دهند.

آموزش نصب و استفاده

• آموزش پزشک: برای اولین بار باید ارتز را در مطب پزشک نصب کنید تا آموزش‌های لازم را دریافت کنید. پزشک نحوه صحیح پوشیدن و درآوردن ارتز را به شما آموزش می‌دهد.

نکات مهم هنگام استفاده از ارتز زانو

1. پوشیدن در مکان‌های عمومی: همیشه هنگام مراجعه به مکان‌های عمومی یا محل کار، ارتز زانو را بپوشید.
2. استفاده از لباس‌های مناسب: از لباس‌های آزاد مانند شلوارهای گرم‌کن استفاده کنید تا ارتز در جای خود ثابت بماند و راحتی بیشتری داشته باشید.
3. نصب محکم: ارتز باید به‌خوبی و محکم نصب شود. نزدیک بودن ارتز به مفصل زانو باعث بهبود عملکرد آن و جلوگیری از لغزش می‌شود.
4. استفاده از لباس‌های ورزشی: لباس‌های ورزشی با خاصیت کشسانی بیشتر، راحتی بیشتری هنگام استفاده از ارتز ایجاد می‌کنند.

عوامل زمینه‌ساز استفاده از ارتز زانو

• فعالیت‌های جسمانی نادرست: افرادی که به‌طور مکرر از زانوی خود استفاده می‌کنند و فعالیت‌های جسمانی نادرستی انجام می‌دهند، ممکن است به ارتز زانو نیاز پیدا کنند.
• تصادف یا آسیب: شکستگی زانو یا آسیب‌های مشابه نیاز به استفاده از ارتز را افزایش می‌دهد.
• بیماری‌های متابولیک: بیماری‌هایی مانند نقرس که زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌تواند نیاز به ارتز را به وجود آورد.

نشانه‌های نیاز به ارتز زانو

• درد مداوم: اگر درد زانو بین ۳ تا ۶ هفته ادامه یابد، مراجعه به پزشک و استفاده از ارتز ممکن است ضروری باشد.
• عدم توانایی در باز کردن زانو: مشکلات در باز کردن زانو می‌تواند نشانه‌ای از نیاز به ارتز باشد.
• سختی در راه رفتن: دشواری در راه رفتن و تحرک زانو می‌تواند نیاز به ارتز را نشان دهد.
• تورم و التهاب: مشاهده تورم و التهاب در ناحیه زانو نیاز به استفاده از ارتز را تأکید می‌کند.

“برای دریافت اطلاعات بیشتر و آشنایی با محصولات متنوع به فروشگاه تجهیزات پزشکی ارتوپدی و توانبخشی اسمارت ارتو مراجعه کنید.”

منبع: https://www.nth.nhs.uk