بیماری سیاتیک چیست؟ علت و درمان سیاتیک چگونه انجام میشود؟
سیاتیک به درد، ضعف، بی حسی یا گزگز در پا مربوط می گردد. درد سیاتیک در طول مسیر عصب سیاتیک حرکت می کند. عصب سیاتیک از باسن و هر پا به پایین حرکت می کند.
آنچه در این مقاله می خوانید
بیماری سیاتیک چیست
عصب سیاتیک به عنوان بلندترین عصب در بدن انسان شناخته میشود. درد سیاتیک به معنای درد در مسیر این عصب است که از قسمت پایینی کمر شروع میشود، از لگن و باسن عبور کرده و به پاها میرسد. سیاتیک معمولاً فقط یک سمت بدن را تحت تأثیر قرار میدهد.این درد به دلیل فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی یا فشار استخوانی روی ستون فقرات اتفاق میافتد و باعث ایجاد فشار روی عصب سیاتیک میشود. این فشار منجر به التهاب، درد و در مواردی بیحسی در پای آسیبدیده میگردد.
با اینکه درد سیاتیک ممکن است شدید باشد، اما در بیشتر موارد، با درمانهای غیرجراحی طی چند هفته بهبود مییابد. اگر درد سیاتیک با علائمی نظیر ضعف عضلانی در پا یا تغییرات در عملکرد روده و مثانه همراه باشد، ممکن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد.
علائم بیماری سیاتیک
علائم سیاتیک معمولاً شامل دردی است که از ناحیه تحتانی کمر شروع میشود و به باسن و پاها منتقل میشود. ممکن است این درد در هر نقطه از مسیر عصب سیاتیک احساس شود، اما معمولاً درد در ناحیه پشت ران و کمر بیشتر حس میشود.
این درد میتواند از حالت خفیف تا شدید متغیر باشد و برخی مواقع به صورت احساس سوزش یا درد تیرکشنده شبیه به شوک الکتریکی بروز کند. نشستن طولانیمدت، عطسه یا سرفه ممکن است شدت درد سیاتیک را افزایش دهد. همچنین، درد معمولاً به یک سمت بدن محدود میشود و در موارد نادر هر دو پا تحت تأثیر قرار میگیرند.
علاوه بر درد، افراد ممکن است با بیحسی، گزگز یا ضعف عضلانی در پاهای خود مواجه شوند. در برخی موارد، درد در یک ناحیه از پا احساس میشود، در حالی که در قسمت دیگر پا بیحسی وجود دارد. علائم سیاتیک ممکن است با راه رفتن، خم شدن یا نشستن بیشتر شوند و با دراز کشیدن کاهش یابند.
علت درد سیاتیک
علت اصلی درد سیاتیک معمولاً فشار بر روی عصب سیاتیک است. این فشار ممکن است به دلیل فتق دیسک در ستون فقرات، تنگی کانال نخاعی یا رشد بیش از حد استخوانهای مهرههای کمر رخ دهد. به ندرت، تومورها یا بیماریهایی مثل دیابت نیز ممکن است موجب ایجاد سیاتیک شوند. همچنین، در دوران بارداری به دلیل فشار روی عصب سیاتیک، درد سیاتیک شایع است.
از جمله دلایل شایع درد سیاتیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فتق دیسک کمر
- تنگی کانال نخاعی
- لغزش مهرههای کمر
تشخیص سیاتیک چگونه است
تشخیص سیاتیک معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی انجام میشود. پزشک با انجام آزمایشهای فیزیکی خاص، علائم را بررسی میکند. گاهی برای تأیید تشخیص و شناسایی علت دقیق سیاتیک، از تصویربرداریهای پزشکی مانند رادیوگرافی، سیتی اسکن، امآرآی و الکترومیوگرافی استفاده میشود.
- رادیوگرافی: برای بررسی وضعیت مهرهها و ستون فقرات مفید است.
- سیتی اسکن: جهت بررسی دقیقتر وضعیت ستون فقرات و نواحی اطراف آن استفاده میشود.
- امآرآی: به تشخیص دقیق فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی یا سایر مشکلات ستون فقرات کمک میکند.
- الکترومیوگرافی: عملکرد عصبها و عضلات را اندازهگیری میکند تا میزان آسیبدیدگی آنها مشخص شود.
درمان سیاتیک
درمان درد سیاتیک به شدت درد و علائم وابسته است. بیشتر افراد بدون نیاز به جراحی و با درمانهای غیرجراحی بهبود مییابند. اما در مواردی که درد شدید و مزمن است، روشهای درمانی پیشرفتهتری مورد نیاز است. برخی از روشهای درمان سیاتیک شامل موارد زیر است:
- استراحت: گرچه استراحت میتواند در بهبود درد کمک کند، اما تحقیقات نشان دادهاند که استراحت مطلق تأثیر چندانی در درمان سریعتر درد سیاتیک ندارد.
- مصرف مسکنهای ضدالتهاب: داروهایی مانند دیکلوفناک، بروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب معمولاً برای کاهش التهاب و درد تجویز میشوند.
- آمپولهای تسکیندهنده: در موارد شدید، از آمپول کتورولاک یا آمپول متوکاربامول برای کاهش درد استفاده میشود.
- ورزشهای کششی و تقویتی: ورزشهایی مانند کشش زانو به سینه، کشش عصب سیاتیک و مار کبری میتوانند به کاهش درد کمک کنند. همچنین، ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا و یوگا برای بهبود سیاتیک مفید هستند.
پیشگیری از سیاتیک
پیشگیری از سیاتیک همیشه ممکن نیست، اما رعایت برخی نکات میتواند به کاهش احتمال بروز این درد کمک کند. ورزش منظم، حفظ وضعیت مناسب بدن هنگام نشستن و ایستادن، و استفاده صحیح از بدن در هنگام بلند کردن اجسام سنگین از جمله راههای کاهش احتمال بروز سیاتیک هستند.
- ورزشهای منظم: انجام تمرینات ورزشی که عضلات کمر و شکم را تقویت میکنند میتواند به پیشگیری از بروز سیاتیک کمک کند.
- حفظ وضعیت صحیح در نشستن: استفاده از صندلی با پشتی مناسب و قرار دادن یک بالش کوچک در ناحیه کمر میتواند به کاهش فشار روی عصب سیاتیک کمک کند.
- استفاده صحیح از بدن: در هنگام بلند کردن اجسام سنگین، بهتر است از زانوها و اندامهای تحتانی استفاده کرده و از خم شدن یا پیچاندن کمر اجتناب کنید.
“برای دریافت اطلاعات بیشتر و آشنایی با محصولات متنوع به فروشگاه تجهیزات پزشکی ارتوپدی و توانبخشی اسمارت ارتو مراجعه کنید.”
منبع: https://www.mayoclinic.org